1. Trùn Quế
Bạn có trang trại mặt ao nuôi baba từ 100m2 trở lên thì bạn sẽ có một số diện tích đất phụ bằng 40 – 45% để kiến tạo chuồng trại nuôi trùn và giòi là 40 – 45m2
a. Kiến tạo chuồng trại:
Ví dụ: Bạn có trang trại mặt ao nuôi baba từ 100m2 trở lên thì bạn sẽ có một số diện tích đất phụ bằng 40 – 45% để kiến tạo chuồng trại nuôi trùn và giòi là 40 – 45m2.
Nghĩa là đường di, tốì thiểu bạn cũng dành mặt đường là 2m, như vậy bạn cắt ra bớt 0,5 đến 1 m để kiến tạo chuồng hố nuôi trùn và giòi.
Sau đây là các bước kiến tạo:
Phần mặt trong dựa vào tường rào chắn của hồ nuôi ba ba.
Mặt ngoài và hai đầu hố bạn dùng Tole hoặc tấm Pirôcimăng cắt 0,5m cắm sâu xuống 0,2m còn thừa trên mặt đất là 0,3m cũng có thể xây bằng gạch cũng được.
Nền đáy “bên trong nện thật chặt và bằng phẳng, dùng tấm Simili hoặc nilon trải dưới đáy hô’ và mí thừa cho phủ lên thành hố. Kiểm tra kỹ không được có lỗ thủng, trùn sẽ chui ra đất hết.
Phần trên dùng mái che bằng tấm Pirô hoặc lá dừa để tránh mưa.
Mặt giáp đường di nên dùng tấm bạt che phủ từ trên xuống và cuốn lên được. Chủ yếu là che mưa và ánh sáng.
Hỗn hợp nguyên liệu làm thức ăn cho trùn:
+ Phân bò khô 55%.
+ Rơm rác mục 30%.
+ Đất sét khô tơi vụn 10%.
+ Phân urê 5%.
Bốn thứ trộn đều đổ vào hố san bằng mặt cao 0,2m và dùng nước tưới cho có độ ẩm từ 80 – 85%.
Gắn bóng đèn 40W chiếu sáng lúc đêm hoặc khi mưa giống không cho trùn vượt ra khỏi mặt hố nuôi.
b. Nuôi dưỡng và thu hoạch.
Cứ 5m2 thả 1 kg trùn giống. Với số lượng phân trùn ăn đợt dầu phải 15 ngày.
Theo dõi rắn, chim chóc, ếch nhái, gà vịt v.v.. vào ăn trùn. Khi nào số lượng phân trên mặt thấy nhiều cứt trùn to đùn lên nhiều thì chứng tỏ trùn đã lớn và đến ngày thu hoạch. Cũng do hết thức ăn nên trùn bò lên mặt phân.
Cách thu hoạch: dùng gạt bằng thanh tre hoặc gỗ, gạt lớp phân trên khi nào đến lớp trùn.
* Thu 1 lần:
Dỡ tấm che cho ánh sáng chiếu vào mạnh hoặc thắp diện sáng, gây tiếng động cho trùn rút xuống đáy chuồng gạn bỏ hết lớp phân trùn, khi nào còn lại trùn không thì dùng 2 bàn tay đưa 10 ngón tay làm như răng lược xúc trùn và rung rung cho đất rớt ra rồi bỏ số trùn đó vào thau chậu. Nếu sợ trùn thì dùng 2 thanh tre làm như 2 cái nĩa xúc cũng được nhưng chậm hơn bằng tay.
Thu gom từ từ ô nào sạch ô nấy, thu xong rồi đổ phân trở lại và nuôi tiếp chu kỳ sau:
* Thu tỉa:
Thu tỉa hiệu quả kinh tế hơn thu 1 lần, vì thu tỉa chỉ bắt con to di tiêu thụ, con con và trứng ấu trùng lẫn trong phân sẽ sinh trưởng mau hơn thu 1 lần.
Khi thu hoặc cũng vén rèm và gây tiếng động, chiếu ánh sáng mạnh cho trùn chui rút xuống đáy, cào lớp cứt trùn gạt bỏ để làm phân.
Sau đó nhặt từng con quảng thẳng xuống hồ cho BaBa ăn, hoặc đưa vào xô chậu để chế biến, chọn lựa thu ngăn nào gọn ngăn dó, rồi lấp phân còn lại như cũ, đồng thời bổ xung thêm phân theo công thức chế biến sẵn cho đủ hoặc hơn số phân đã loại ra (thông thường mỗi kỳ thu là bổ sung 20 – 30%).
Nhờ thu tỉa nên sản lượng trùn tăng nhanh và mỗi tuần có thể thu 2-3 lần (cứ 5m2 thu 1 kg trùn) mỗi tháng 5m2 cho từ 10 – 15kg trùn.
Theo cách nuôi và thu trên, nếu bạn có 100m2 ao hồ thì bạn đương nhiên là có 25 – 35m2 diện tích nuôi trùn mỗi tháng, bạn có từ 100 – 150kg trùn cho BaBa ăn, và có 1 lượng phân thải ra 2000 – 3000kg để trồng trọt (1kg phân trùng tương đương với 1kg phân đạm).
Thu tỉa và quẳng xuống ao cho BaBa ăn ngay thì sẽ không là dơ nước. Trùn xuống nước còn sống tự do được 2-3 giờ, thời gian đó BaBa sẽ tìm ăn hết. Số trùn còn lại sẽ sinh sản nhanh cộng với ấu trùng và trứng còn lẫn trong phân sẽ tăng nhanh chóng bù đắp số trùn đã thu hoạch, nhờ đó mà quanh năm suốt tháng lúc nào bạn cũng có nguồn đạm tươi sống cung cấp cho đàn BaBa của bạn nuôi.
Số dư thừa ra bạn có thể chăm sóc nuôi thêm Cá hoặc gà, vịt.
Thường trị giá 1 kg trùn sống tương đương với 4 – 5kg thịt cá tươi và 5 – 10kg cám tổng hợp về giá trị sử dụng.
Chú ý: Khi thu tỉa bạn hạn chế trùn bị đứt hoặc bị thương, số trùn đó sẽ chết và làm cho chuồng nuôi bị hôi thôi gây ô nhiễm muôi trường và tạo cho nguồn bệnh khác hại số trùn còn lại.
2. Trùn Đất
Trùn đất lớn hơn trùn Quế, nhỏ hơn trùn hổ, chu kỳ sinh sản bằng 1/2 trùn quế, mật độ sống hoang dã thưa và nuôi trong chuồng trại cũng không dày đặc như trùn quế
Đời sống của trùn đất thích hợp với đất sét hơn là đất tơi, chúng thích làm hang và chui sâu dưới đất sét.
Do đó mà cách nuôi trùn đất cũng có 1 số kiến tạo ao chuồng nuôi hơi khác hơn nuôi trùn quế.
a. Kiến tạo chuồng trại tạm này bạn chỉ cần.
+ Vật liệu: chỉ dùng đất và bạt, nilon.
+ Xây dựng:
Tùy diện tích đất mà kiến tạo cho hợp lý có thể xây riêng rẽ hoặc xây liên kế và lớn nhỏ khác nhau, nhưng chung quy lại là làm thế nào để tận dụng được đất và chăm sóc thu hoạch dễ dàng.
Thông thường thì xây 1,5m X 5m X (0,7 – 0,8m) là phù hợp cho 1 hồ nuôi.
Cách đào: Đào cạnh hồ ao nuôi baba.
Đào sâu xuống 0,8m, nện đáy, thành lòng hồ cho thật chặt, đáy hồ có độ dốc là 1,5 độ, 2 độ cho nước không bị ứ, đắp thành hồ cao hơn mặt đất 0,4m.
Dùng tấm Simili hoặc nilon lót kín mặt trong và mí thừa phủ lên thành hồ (thay cho ximăng).
Sau đó dùng phân hỗn hợp.
+ Phân bò khô 55%.
+ Phân rơm rác ủ mục 30%.
+ Đất tơi sốp 13%.
+ Đạm hoặc NPK, lân 2%.
Bốn thứ hỗn hợp trộn đều cho tương dôi chặt rưới nước cho có độ ẩm 80 – 85%.
Như vậy phần chuẩn bị bạn đã có 1 hố nuôi trùn đất tạm, nhưng dùng cũng khá lâu, sau 06 tháng hoặc 1 năm bạn kiểm tra lại nếu tấm lót lủng thì thay và tu bổ lại để nuôi tiếp kỳ sau.
Nếu bạn kiến tạo theo kích thước trên thì bạn có 1 hồ là 6m3. Trong 6m3 này bạn có thể thả nuôi lúc dầu là 6kg trùn giống.
Chống mưa, phần trên bạn phải làm mái che và trên mặt hồ phải có lưới hoặc dậy nhiều lá, tránh gà, vịt chim chóc vào bươi ăn trùn.
b. Thả trùn giống nuôi và thu hoạch.
Thời gian dầu thả 1kg trùn giống/m3 và sau 6 tháng mới bắt đầu thu hoạch đợt dầu, nếu thả 2kg giống/m3 thì chỉ 3 tháng là thu hoạch.
Khi nào thấy trên mặt hố lớp phân trùn đã đến lứa thu hoạch, hoặc trùn bò lên, mặt phân nhiều thì lượng thức ăn đã hết dinh dưỡng… các hiện tượng trên đều cho phép bạn tiến hành thu hoạch tỉa để loại bớt phân trùn và rác thừa và có điều kiện bổ sung thức ăn mới cho trùn.
Cách thức thu hoạch: Khi trùn đến lứa thu hoạch dùng tay bới hết lớp phân trên mặt bỏ ra, gặp trùn đến đâu thì lựa con lớn thu bỏ vào xô, chậu, còn con nhỏ thả trở lại để nuôi tiếp, tránh làm đứt trùn hoặc làm trùn bị thương.
Đợt đầu mỗi hhố bạn có thể thu 10 – 15kg. Thu xong bạn bổ sung lượng phân cho đủ trở lại và san bằng, dậy che hhố lại cho an toàn.
Số phân gạn ra bạn phơi khô vô bao bón cho cây kiểng hoặc trồng cây.
Số trùn thu dược bạn đưa vào chế biến với hỗn hợp thức ăn (Xem phần chế biến thức ăn cho BaBa, trang 43 – 45).
Tiếp theo cứ 15 ngày bạn tổ chức thu 1 đợt và các dợt về sau mỗi kỳ thu từ 4 – 5kg trùn.
Như vậy bạn chỉ nuôi 1 hồ BaBa có diện tích mặt nước 100m2 thì bạn nuôi được 2 hồ trùn đất thì mỗi năm bạn thu được (không tính lứa đầư).
24 tháng X 2 hồ X 4kg = 192kg trùn và số lượng phân thải ra phơi khô bán là 3.000 – 5.000đ/kg
c. Kiến tạo hồ Ximăng.
Chỉ có khác hơn hồ đất là xây nổi 100%, còn cách nuôi như ở hồ đất.
d. Hiệu quả nuôi trùn (chỉ lấy đơn vị 100m2 làm mốc tính.
Nếu bạn chỉ nuôi trong phạm vi: 100m2 mặt nước hồ ao.
– Sản lượng 500 con BaBa (2,5con / m2).
– Diện tích phụ 40 — 45m2.
Trong đó:
+ Nuôi trùn quế 35m2.
+ Nuôi trùn đất 12m3.
Thì bạn có sản lượng sau 12 tháng:
+ Trùn làm thức ăn tương đương 1000 kg.
+ Phân làm phân bón tăng tương đương 6.000kg.
e. Bệnh và kẻ thù của trùn:
Thời tiết: nóng quá, lạnh quá sinh sản kém.
Nhiệt độ từ 17 – 32°c là phù hợp.
Độ ẩm: 80 – 95 độ, không được ứ nước.
Tiếng động mạnh, trùn chui rúc không lên ăn và sinh sản.
Đứt đoạn, chết thối lây bệnh cho toàn bộ hồ nuôi. Thiếu Oxy, kém sinh sản —> chết hàng loạt.
Nhiễm độc dược do thuốc trừ sâu. Sợ ánh sáng mạnh.
Vịt gà, ngan, ngỗng, chim chóc là kẻ thù số 1.
3. Tầm quan trọng của việc nuôi trùn, giòi để nuôi ba ba.
Tại sao nuôi baba bạn còn phải tổ chức nuôi trùn và giỏi?
Vấn đề đặt ra ở đây như bạn đã biết: BaBa là loại sống hoang dã thích ăn tạp, trong đó nguồn đạm động vật là nhu cầu thiết yếu chiếm từ 40 – 60% trở lên trong khẩu phần ăn. Nhưng khi thiếu đạm thì BaBa cũng không chết ngay mà chỉ giảm tăng trưởng, phát dục, sức đẻ giảm rõ rệt. Sức đề kháng bệnh tật kém… lợi nhuận của bạn chắc chắn không thu theo ý muốn.
Vậy bạn muốn nuôi baba theo phương pháp công nghiệp với số lượng lớn thì xin mách rằng bạn không thể bỏ qua chương trình nuôi trùn và nuôi giòi, nếu bạn thực hiện được chương trình nuôi trùn và nuôi giòi thì bạn sẽ thấy nó có những cái lợi của việc như sau:
1. Trước hết là bạn tận dụng và huy động toàn bộ các diện tích đất dầu thừa, đuôi theo trong khuôn viên trang trại của bạn từ không có giá trị để tạo ra giá trị hàng hóa.
2. Tận dụng hết nguồn lao động dôi thừa đối với công nhân chăm sóc nuôi baba và cả lao động phụ khác trong gia đình.
3. Nguồn phân từ con trùn thải ra cũng khá lớn để bạn phục vụ cho trồng trọt hoặc bán cho người trồng cây kiểng (1kg phân trùn tương đương 1kg phân dạm).
4. Phần quan trọng nhất là bạn chủ động được nguồn đạm tươi sống thường xuyên để đủ hoặc dư thừa để nuôi baba. Trùn là loại thức ăn giàu đạm 1 kg trùn, giòi khô lượng đạm chiếm tới 50 – 60% và các Vitamin acid amin, khoáng.
Như vậy nếu bạn tổ chức nuôi trùn và giòi tốt, chi phí thức ăn của bạn sẽ tiết kiệm được 50 — 60% giá thành mua thức ăn.
5. Số lượng trùn bạn nuôi thừa bạn không sử dụng nuôi baba hết thì bạn còn có thể nuôi cá, gà vịt, ngan ngỗng hoặc phơi khô bán cho các nhà làm thuốc, nếu quy mô lớn còn có thể xuất khẩu.
Thị trường hiện nay, các trại giống lớn chưa đủ trùn để cung cấp cho BaBa, giá trùn Quê đến 140.000 — 150.000đ/ 1kg, Trùn đất và giòi cũng tương đương trùn quế.
Do những tầm quan trọng và nhu cầu thực tế dó, nếu bạn muốn nuôi baba với số lượng lớn và lợi nhuận cao thì nhất thiết bạn không thể bỏ qua khâu nuôi trùn và giòi.
Naipet.com
