Đối với những ai đã và đang nuôi một hay nhiều chú chó làm bạn thì chắc hẳn vấn đề phòng trị ngoại ký sinh trên chó luôn là một mối trăn trở, đặc biệt là việc phòng trị ve và bọ chét. Tại sao ư? Hãy tìm hiểu đặc điểm sinh sản và phát triển của ve và bọ chét để trả lời cho câu hỏi này.
Ve
Ve là loại ngoại ký sinh trùng phổ biến trên chó và gây nhiều tác hại như:
Hút máu, gây tổn thương da là yếu tố mở đường cho vi khuẩn xâm nhập gây viêm da
Nếu nhiễm ve nặng sẽ dẫn đến tình trạng thiếu máu thậm chí là chết
Ve hút máu và truyền nhiều bệnh ký sinh trùng máu nguy hiểm như bệnh Lyme, Ehrlichiosis (bệnh biên dạng trùng) và Babesiosis (bệnh lê dạng trùng)
Đặc biệt, ve cái Ixodes holocyclus ở Ustralia gây bệnh bại liệt trên vật chủ bằng cách truyền chất độc có trong nước bọt của chúng. Độc tố của một con ve Ixodes holocyclus đủ làm bại liệt một con chó.
Vòng đời của ve:
Sau khi giao phối trên kí chủ, ve cái đẻ khoảng 3000 – 4000 trứng vào môi trường và chết (số lượng trứng tùy thuộc vào loài ve).
Trứng nở thành ấu trùng trong môi trường. Đối với loài ve Ixodes ricinus mùa sinh sản thường vào mùa đông hoặc mùa thu, các ấu trùng sau khi nở thường sống trong cây cỏ gần mặt đất sau đó tìm cách bám vào ký chủ nhờ cơ quan thụ cảm ở chân trước. Ký chủ đặc trưng của ấu trùng ve trong giai đoạn này là loài gậm nhấm như chuột. Chúng bám vào ký chủ hút máu trong khoảng vài ngày sau đó trở lại môi trường.
Ấu trùng phát triển thành nhộng trong môi trường. Giai đoạn này có thể kéo dài 1 năm đối với Ixodes ricinus ở Anh. Nhộng lại bám vào các ký chủ to hơn như thỏ, hút máu vài ngày sau đó quay trở lại môi trường.
Nhộng tiếp tục phát triển thành ve trưởng thành trong môi trường. Giai đoạn này cũng mất 1 năm đối với ve Ixodes ricinus ở Anh. Ve trưởng thành leo lên ở những cây cỏ cao hơn, sau đó bám vào ký chủ.
Ve trưởng thành bám vào các động vật hữu nhũ lớn như nai, hươu hay chó và hút máu đến hết quãng đời còn lại.
Ve cái trưởng thành hút máu khoảng 2 tuần trên ký chủ, sau đó trở lại môi trường để đẻ trứng.
Riêng đối với những con chó được nuôi trong nhà, ve cái sau khi hút máu, rơi khỏi ký chủ thường tìm những nơi như là cũi chó, góc tường, góc sân… để đẻ trứng. Trứng sau khi nở, phát triển qua các giai đoạn và tiếp tục trở lại hút máu trên chó khi trưởng thành.
Bọ chét
bọ chét ký sinh và gây nhiều tác hại trên chó:
bọ chét hút máu, gây viêm da dị ứng trên chó
Gây nên tình trạng thiếu máu trong trường hợp nhiễm nhiều
Truyền sán dây Dipylidium caninum, Bartonella henselae (gây bệnh gãi ngứa trên mèo), Cheyletiellosis (bệnh gàu), pediculosis (bệnh rận), bệnh ghẻ tai do Octodectes, Scabies và Babesiosis
bọ chét chuột có thể truyền bệnh dịch hạch cho người.
Vòng đời của bọ chét:
bọ chét cái đẻ trứng trên ký chủ sau 48 giờ lây nhiễm, mỗi bọ chét có thể đẻ 40 – 50 trứng mỗi ngày. Trứng rơi khỏi ký chủ vào môi trường
Trứng nở thành ấu trùng trong điều kiện lý tưởng, thời gian này có thể chậm hơn nếu điều kiện khí hậu lạnh
Ấu trùng lột xác 2 lần trước khi phát triển thành nhộng. Nhộng làm kén và có thể tồn tại đến 6 tháng dưới dạng kén
Trong điều kiện thích hợp (nhiệt độ và áp suất), nhộng phát triển thành bọ chét trưởng thành, chui khỏi kén và tìm kiếm ký chủ
Vòng đời của bọ chét hoàn thành trong 3 tuần dưới điều kiện lý tưởng
Dựa vào vòng đời của ve và bọ chét, ta có thể thấy rằng, việc tiêu diệt ve và bọ chét trưởng thành trên chó không phải là một điều quá khó khăn vì chỉ có ve và bọ chét trưởng thành ký sinh trên chó. Tuy nhiên, tất cả các giai đoạn khác của ve và bọ chét diễn ra ngoài môi trường, nên điểm đáng lo ngại là làm sao tiêu diệt ấu trùng ve, bọ chét ngoài môi trường. Vì nếu chúng ta không chú trọng việc tiêu diệt ấu trùng ve và bọ chét thì nguy cơ tái nhiễm trở lại trên chó là rất cao.
Điều này cũng có thể giải thích tại sao một số bạn thường xuyên trị ve cho chó hay chó nuôi trong nhà mà vẫn bị nhiễm ve và bọ chét.
Vậy làm sao để tiêu diệt ve và bọ chét hiệu quả? Làm sao để phòng tránh tái nhiễm ve và bọ chét trở lại trên chó? Làm sao để tiêu diệt ve và bọ chét ngoài môi trường?
Giải pháp
Dùng Bayticol để tắm chó trước khi đeo vòng Kiltix
Dùng Bayticol để tiêu diệt ấu trùng ve, bọ chét nơi cũi chó, góc nhà, sân chơi… 2 tuần/ 1 lần, trong khoảng 1- 2 tháng đầu từ khi đeo vòng Kiltix
Cách dùng:
Bayticol
Xử lý môi trường: Dung dịch Bayticol pha loãng (1ml/1,5 lít nước) dùng để phun xịt xử lý môi trường như khu vực chó ngủ, chuồng chó…
Tắm chó trước khi đeo vòng Kiltix: tắm chó với dầu tắm và xả sạch. Sau đó dùng một miếng xốp hoặc giẻ nhúng vào dung dịch Bayticol đã pha loãng (1ml/1,5 lít nước) và xoa lên mình chó (xoa theo chiều ngược lại với chiều lông mọc) để khoảng 5 phút, sau đó lau khô.
Lưu ý: không xả lại với nước sau khi đã xoa Bayticol lên mình chó và không cho chó liếm lông trước khi bộ lông khô hoàn toàn.
Kiltix
Lấy vòng ra khỏi túi bảo vệ, đập vòng trên một bề mặt cứng để loại bỏ bột bám trên vòng khi mới lấy khỏi túi.
Tháo vòng, bỏ đi những gai nhựa ở mặt trong của vòng và kéo dãn vòng trước khi đeo
Đeo vòng quanh cổ chó và kéo đầu tự do luồn vào khóa. Chừa trống khoảng 2 ngón tay giữa vòng Kiltix và cổ chó
Đối với chó nhỏ, cắt phần dư của vòng gói vào giấy và vứt bỏ. Đối với giống chó lớn, chỉ cần nối hai vòng lại với nhau
Nên đeo vòng Kiltix liên tục, thay vòng mới mỗi 5 đến 6 tháng hoặc sớm hơn khi thấy hiệu quả của vòng giảm
Chúc bạn thành công !
Nếu copy bài, xin để lại một link sống về trang này. Xin cảm ơn!
