Heo nhẹ cân dễ mắc bệnh hơn trong suốt quá trình sản xuất. Một vài vi khuẩn gây bệnh chủ yếu trên heo ở các giai đoạn quan trọng của quá trình sản xuất (giai đoạn sinh đẻ và giai đoạn cai sữa) là Streptococcus suis, Staplylococcus hyicus, Haemophilus parasuis và Pasteurella multocida.
Trên heo, amoxicillin được sử dụng trong suốt các giai đoạn đầu của quá trình sản xuất nhằm điều trị cho nái hoặc hoe con chống lại vi khuẩn gây bệnh đường hô hấp như P. multocida và S.suis. Ngoài ra, amoxicillin cũng có hiệu quả với S.hyicus và H.parasuis. Ampicillin cũng có tác dụng tương tự như amoxicillin, phổ hoạt động và khả năng hoạt động của hai kháng sinh này được trình bày ở Hình 1. Cả hai kháng sinh này đã được bác sỹ thú y phê duyệt sử dụng, đều thuộc nhóm kháng sinh beta-lactam có phổ hoạt động rộng với vi khuẩn.
Hàm lượng và phổ hoại động của Ampicillin, Amoxxicillin
Đối với heo, amoxicillin ở dạng dung dịch hoặc nhũ dầu được sử dụng qua đường tiêm hoặc premix và các sản phẩm dạng bột hòa tan vào nước sử dụng qua đường miệng được bổ sung vào thức ăn hoặc nước uống. Dưới đây xin phép trình bày ưu và nhược điểm của mỗi phương pháp điều trị rút ra từ kinh nghiệm thực tế.
1. Điều trị bằng đường tiêm
Ưu điểm chính của phương pháp tiêm là:
Tác dụng nhanh. Khi sử dụng thuốc để điều trị bệnh có liên quan đến S.suis và H.parasuis, cần đảm bảo rằng heo phải được điều trị đủ liều sớm nhất có thể.
Sinh khả dụng tốt hơn. Nhiều nghiên cứu về dược động học cho biết, sau khi tiêm amoxicillin vào cơ, sinh khả dụng đạt được là 83%, cao hơn so với việc tổ hợp amoxicillin vào khẩu phần trong thời gian dài.
Không phụ thuộc vào các yếu tố bên ngoài. Dược động học và tính ổn định của amoxicillin không bị ảnh hưởng bởi lượng thức ăn ăn vào, tình trạng sức khỏe của vật nuôi, pH nước hoặc quá trình sản xuất thức ăn.
Thận trọng trong sử dụng kháng sinh. Mặc dù, mức độ sử dụng kháng sinh trong lĩnh vực thuốc thú y ảnh hưởng đến khả năng kháng thuốc của vi khuẩn trên người chưa được chứng minh đầy đủ, việc sử dụng các sản phẩm dạng tiêm sẽ giảm được sự đề kháng kháng sinh của vi khuẩn hơn là khi sử dụng kháng sinh qua đường miệng.
Điều trị đúng mục tiêu. Việc phân chia liều lượng điều trị rất khó khăn, nhưng rõ ràng việc xác định liều lượng sử dụng theo trọng lượng sống của mỗi con heo chính xác hơn so với xác định liều theo lượng nước uống, thức ăn ăn vào.
Tuy nhiên, cũng có một vài bất lợi liên quan đến cách điều trị bằng tiêm thuốc:
Công lao động cao. Phương pháp tiêm thuốc đòi hỏi rất nhiều công lao động.
Tuân thủ liệu trình. Việc không xác định rõ những con heo đang trong quá trình điều trị có ảnh hưởng xấu đến sự tuân thủ hoặc hoàn thành liệu pháp điều trị.
Kim bị gãy. Mỗi lần tiêm thuốc cho heo, nguy cơ gãy kim và kim tiêm còn sót lại trong vật nuôi có thể dẫn đến việc loại bỏ miếng thịt xẻ vùng đó, kết quả là làm giảm lợi nhuận.
Kim đã qua sử dụng. Tại nhiều khu vực không có cách xử lý phù hợp đối với kim đã qua sử dụng.
Bảng tiêu chí sử dụng Amoxicillin trên heo.
2. Điều trị thông qua thức ăn
“Nhiễm bệnh ở các giai đoạn đầu có ảnh hưởng xấu đến trọng lượng sống của heo”.
Bổ sung amoxicillin trong thức ăn của heo có hai ưu điểm lớn:
Với lực lượng nhân viên ít vẫn có thể điều trị được cho nhiều heo. Khi phải điều trị cho nhiều heo cùng lúc, người công nhân sẽ phải mất rất nhiều thời gian và bổ sung vào thức ăn là phương pháp điều trị thích hợp nhất.
Tuân thủ. Nếu phải điều trị trong nhiều ngày liên tiếp, cơ hội bỏ sót heo quên điều trị là thấp khi sử dụng phương pháp bổ sung thuốc vào thức ăn.
Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn có một vài nhược điểm:
Thời gian tác dụng. Cần vài ngày để chuẩn bị phương pháp điều trị (cụ thể là chuẩn bị trộn thuốc vào thức ăn). Khi có một ổ dịch, thức ăn đã được đặt hàng đã được sản xuất và giao đến trại, vì vậy kho thức ăn phải trống trước khi heo được điều trị.
Lượng thức ăn ăn vào. Tình trạng sức khỏe của heo ảnh hưởng đến lượng thức ăn ăn vào và phần lớn vật nuôi không thể ăn đủ liều thuốc chỉ định.
Các vấn đề liên quan đến sản xuất. Có nhiều sản phẩm đang có trên thị trường, tính ổn định của phân tử amoxicillin bị ảnh hưởng bởi việc sản xuất thức ăn dạng viên. Tương tự, khi trộn thức ăn, thường có sự phân bố premix không đều trong thức ăn, điều này có thể dẫn đến sự không đồng đều về liều lượng giữa các lô hàng.
Nguy cơ rối loạn hệ vi sinh vật trong ruột. Khi sử dụng amoxicillin bằng đường uống (kháng sinh khác) có thể làm rối loạn hệ vi sinh trong ruột, gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe đường ruột của heo con.
3. Điều trị thông qua nước uống.
Ưu điểm của phương pháp này cũng tương tự như điều trị thông qua thức ăn:
Điều trị cho nhiều heo. Điều trị thông qua nước uống cho phép điều trị cùng lúc nhiều heo với chi phí lao động thấp, phương pháp này có thể có sự chính xác hơn.
Điều trị mục tiêu. Người chăn nuôi có thể đặt ra mục tiêu điều trị cho từng phòng hoặc cho từng chuồng trong cùng cơ sở chăn nuôi. Ngoài ra, thời gian điều trị được quy định và không đòi hỏi kho thức ăn phải trống.
Điều trị tiếp theo. Bổ sung amoxicillin trong nước uống có hiệu quả trong liệu pháp điều trị tiếp theo, đặc biệt khi xảy ra dịch. Liều điều trị nhanh (thông qua sử dụng liều thuốc tiêm) và sau đó tiếp tục bổ sung thuốc vào nước uống để tạo nồng độ thuốc đủ trong huyết tương trong nhiều ngày.
Nhược điểm của phương pháp điều trị bằng nước uống:
Tuân thủ liều lượng và điều trị. Phương pháp này thường không tốt như phương pháp bổ sung thuốc vào thức ăn trộn sẵn ở nhà máy, nhưng chúng ta dễ dàng cải thiện nhược điểm này với việc sử dụng các thiết bị tốt và đào tạo nhân viên tốt.
pH thấp. Vài trại sử dụng nước uống có pH thấp hoặc sử dụng các chất axit hóa. Theo một nghiên cứu, độ tan của amoxicillin bị ảnh hưởng bởi độ axit của nước, amoxicillin phản ứng với axit citric tạo thành chất kết tủa hoặc các tinh thể màu trắng.
Lượng nước tiêu thụ. Tình trạng sức khỏe của heo cũng ảnh hưởng đến lượng nước tiêu thụ. Hơn nữa, có bằng chứng cho thấy vi khuẩn E.coli gây bệnh tiêu chảy có thể làm giảm sự khả dụng của amoxicillin được bổ sung vào nước uống trong ngày đầu tiên.
4. Chọn phương pháp tốt nhất
Vài tác nhân gây bệnh quan trọng nhất ở giai đoạn sớm của heo là vi khuẩn, một số vi khuẩn này có thể được điều trị bằng amoxicillin. Như hầu hết các kháng sinh điều trị khác, khi quyết định áp dụng phương pháp nào cũng cần tuân thủ một số tiêu chí. Các tiêu chí này được trình bày trong Hình 2, mỗi trại, tùy theo tình hình thực tế sẽ áp dụng phương pháp phù hợp với điều kiện của trại.
Biên dịch: Heo Team
Theo wattagnet
Naipet.com
