Viêm bờ mi ở chó là một trong những bệnh hay gặp ở bệnh nhãn khoa của cún, dù không có nguy cơ lây lan cũng như không ảnh hưởng đến thị lực nhưng rất khó chịu cho các chú chó.
Căn bệnh này thông thường sẽ làm ảnh hưởng đến hai lớp ngoài của mí mắt. Một số trường hợp đặc biệt, tình trạng viêm nhiễm còn lây lan đến các lớp lót bên trong hoặc kết mạc mắt của chú chó. Lớp ngoài cùng của mí mắt cún được tạo thành từ da và nang lông, lớp giữa được tạo ra bởi các mô liên kết, cơ và các tuyến như meibomian. Các tuyến meibomian này có chức năng sản xuất chất nhờn bôi trơn mắt theo ống dẫn chảy dọc theo rìa của mí mắt. Khi bị viêm bờ mi, các tuyến meibomian sẽ sưng lên gây đau nhức, ngứa cho cún cưng.
Khi mắc bệnh viêm bờ mi, chú chó của bạn sẽ vô cùng đau nhức và ngứa ngáy
1. Các triệu chứng của viêm bờ mi ở chó cưng
Bệnh viêm bờ mi ở các chú cún cưng có thể ảnh hưởng đến một hoặc cả hai mắt. Mí mắt bị ảnh hưởng thường sẽ có màu đỏ, sưng, ngứa và chú chó sẽ có phản xạ nheo mắt hoặc chớp mắt liên tục.
Bình thường chú chó sẽ dùng chân chà hoặc dụi vào mặt hoặc trực tiếp vào mí mắt khi có hiện tượng sưng ngứa khó chịu. Chính điều này dẫn đến việc gây tổn thương thứ cấp đến các mô xung quanh. Lúc này, sẽ có dịch chảy ra từ mắt. Chất dịch này thường là dịch nhầy hoặc dịch có chứa mủ. Nếu bị viêm bờ mi lâu ngày, cún cưng có thể mất dần sắc tố da hoặc lông ở vùng mi mắt.
Lớp da bao phủ mí mắt có thể có lớp nang khô hoặc vảy trên bề mặt, lúc này sẽ xuất hiện nhiều mụn nhỏ có mủ bên trên. Các mụn mủ này có thể ít hoặc chi chít trên mí mắt dẫn đến tình trạng một hoặc nhiều tuyến meibomian dọc theo mí mắt sưng lên.
Nhiều trường hợp nặng hơn, phần viêm có thể lan rộng đến kết mạc, giác mạc dẫn đến bệnh viêm kết mạc và viêm giác mạc.
2. Nguyên nhân gây viêm bờ mi ở chó
Có rất nhiều nguyên nhân có thể gây kích ứng mắt dẫn đến viêm bờ mi ở cún cưng. Tuy nhiên, những nguyên nhân thường gặp của bệnh viêm bờ mi bao gồm: bẩm sinh, dị ứng, nhiễm trùng, khối u và các rối loạn khác.
Những bất thường do bẩm sinh mí mắt cũng có thể khiến chú chó bị các bệnh liên quá đến bờ mi bờ mi như viêm bờ mi quặm – đây là một tình trạng mà trong đó các cạnh mí mắt quay vào bên trong. Bất thường nhất là lông mi phát triển theo hướng quay về phía trong nhãn cầu thay vì ra ngoài. Căn bệnh này sẽ khiến cún cưng hết sức khó chịu, ngứa và chớp mắt liên lục.
Vùng viêm lan rộng trên bờ mi chó nếu không được chữa trị kịp thời.
Ngoài lý do bẩm sinh do lông mi thì hình dạng mõm, vết côn trùng cắn, khối u hay chấn thương cũng là nguyên nhân gây ra bệnh viêm bờ mi ở chó
Hình dạng mõm của chú chó cũng như khuôn mặt có thể gây ảnh hưởng trực tiếp đến mi mắt, gây ra bệnh viêm bờ mi. Những chú cún cưng có nhiều nếp nhăn trên khuôn mặt, những chú chó có khuôn mặt ngắn và phẳng dễ gặp phải chứng bệnh này hơn.
Ngoài ra, dị ứng với côn trùng cắn hoặc dị ứng với các loại thực phẩm cũng là những nguyên nhân gây viêm bờ mi ở cún. Nhiễm khuẩn có thể gây ra tình trạng áp xe địa hóa ở các tuyến mí mắt hoặc gây nên nhiễm trùng tổng quát. Một số trường hợp, nhiễm khuẩn tụ cầu (tụ cầu khuẩn) có thể dẫn đến phản ứng dị ứng. Thỉnh thoảng, một số loại nấm cũng gây ra bệnh viêm bờ mi cho các chú chó cưng.
Viêm bờ mi còn có thể được gây ra bởi một khối u chậm phát triển, khối u này được hình thành do sự tắc nghẽn và sưng ở một tuyến dầu ở vùng mí mắt. Các khối u gây viêm bờ mi thường gặp nhất ở chó có nguồn gốc ở các tuyến meinomian. Những khối u này có thể là u lành tính (u tuyến bã nhờn) hoặc ác tính.
Một số nguyên nhân khác của bệnh viêm bờ mi ở cún bao gồm: chấn thương bên ngoài mí mắt, bệnh ghẻ, rối loạn dinh dưỡng như viêm da kẽm đáp ứng hoặc thiếu hụt axit béo; các vấn đề nội tiết như suy giáp, bệnh tật hoặc đái tháo đường. Cuối cùng, môi trường chứa nhiều kích thích như khói thuốc lá cũng là nguyên nhân gây bệnh.
Ngoài ra, một số trường hợp không xác định được nguyên nhân cơ bản thì được gọi là viêm bờ mi tự phát.
3. Giống chó nào dễ mắc bệnh viêm bờ mi?
Bất kì giống loài cho nào khi gặp sự bất thường hoặc có cấu hình bẩm sinh như mô tả ở trên đều có khả năng phát bệnh viêm bờ mi. Một số loài có khả năng nhiễm bệnh như: Shih Tzus, Bắc Kinh, English Bulldogs, Lhasa Apsos, Pugs, Golden Retriever, Labrador Retriever, Poodles, Chow Chows, Rottweilers và Collie.
4. Chẩn đoán bệnh viêm bờ mi ở chó
Để chẩn đoán được bệnh viêm bờ mi ở cún, bác sĩ thú y của bạn sẽ tiến hành một cuộc kiểm tra để xác định độ viêm của mí mắt. Cuộc kiểm tra này thường sẽ bao gồm nhiều thử nghiệm như xét nghiệm nước mắt để đánh giá việc tiết nước mắt và thu thập mẫu của các tế bào để tìm kiếm tác nhân gây bệnh như nấm, vi khuẩn hoặc bọ ve.
Sau khi thu thập, các mẫu này sẽ được đưa đến phòng thí nghiệm để được kiểm tra và chẩn đoán nguyên nhân chính xác. Nếu các bác sĩ nghi ngờ chú chó bị viêm bờ mi do dị ứng, họ sẽ tiếp tục làm nhiều xét nghiệm để tìm ra nguyên nhân gây cụ thể.
Đối với bệnh viêm bờ mi do nghi ngờ có khối u, bác sĩ sẽ cho thực hiện xét nghiệm sinh thiết để biết được bản chất của khối u đó, sau đó vạch ra kế hoạch điều trị loại bỏ một cách thích hợp. Còn nếu trường hợp không có lý do rõ ràng nào cho bệnh viêm bờ mi ở chú cún cưng của bạn, bác sĩ thú y sẽ khuyên bạn nên làm xét nghiệm máu để tìm ra nguyên nhân.
Trong lúc bác sĩ thú y xác định nguyên nhân gây viêm bờ mi cho chú cún cưng của bạn, bạn cần cung cấp cho bác sĩ một cách kĩ lưỡng về bệnh sử của chú chó ngay từ lúc nhỏ và những triệu chứng ban đầu mà nó mắc phải.
5. Điều trị bệnh viêm bờ mi ở chó
Thông thường bác sĩ sẽ khuyên bạn nên điều trị những triệu chứng gây khó chịu ở mi mắt chú cún cưng. Chẳng hạn như dùng gạc ấm để vệ sinh mắt chừng 5 đến 15 phút/ lần và vệ sinh vài lần mỗi ngày. Ngoài ra, bác sĩ cũng khuyến cáo không nên dùng bất kì chất tẩy rửa mắt nào cho chú chó đang bị bệnh nếu không có chỉ định riêng.
Tuy nhiên, các phương pháp điều trị đặc hiệu cho bệnh viêm bờ mi sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Nếu chẳng may cún cưng của bạn bị viêm bờ mi do một khối u thì phẫu thuật là biện pháp điều trị tối ưu nhất. Một số trường hợp quá khó, bác sĩ có thể giới thiệu bạn đến một số chuyên gia trong lĩnh vực cắt bỏ khối u.
Nhiều trường hợp chú cún bị viêm bờ mi do nhiễm vi khuẩn sẽ được bác sĩ chỉ định điều trị bằng thuốc mỡ kháng khuẩn tại chỗ hoặc thuốc nhỏ mắt. Nếu bị bệnh ghẻ, chú cún sẽ có loại thuốc chống kí sinh trùng điều trị.
Ngoài ra, nếu chú cún gặp phải những rối loạn dị ứng, bác sĩ sẽ kiểm soát tình trạng này bằng thuốc kháng sinh hoặc thuốc ức chế miễn dịch cùng với việc hủy đi chất gây dị ứng. Sau đó, bác sĩ sẽ yêu cầu bổ sung chế độ ăn uống cho cún cưng, tránh tình trạng thiếu hụt chất dinh dưỡng.
Cuối cùng, nếu bệnh viêm bờ mi là tự phát, các triệu chứng có thể được kiểm soát với thuốc thoa tại chỗ.
6. Chẩn đoán việc phục hồi
Việc phục hồi ở cún cưng sẽ phụ thuộc hoàn toàn vào nguyên nhân gây bệnh viêm bờ mi. Nếu vấn đề bất thường do nguyên nhân bẩm sinh, sau khi phẫu thuật thì chú chó hoàn toàn có khả năng phục hồi nhanh chóng. Hầu hết các khối u ở mắt chó là lành tính và có thể phẫu thuật cắt bỏ một cách dễ dàng.
Thật may mắn khi hầu hết các nguyên nhân khác gây viêm bờ mi đều có thể kiểm soát được. Tuy nhiên, việc loại bỏ hoàn toàn căn bệnh tốn khá nhiều thời gian và cần sự kiên trì.
7. Đề phòng bệnh viêm bờ mi ở chó
Đối với các trường hợp nguyên nhân gây viêm bờ mi ở những chú cún cưng là do bẩm sinh, viêm bờ mi tự phát hoặc do các khối u thì đây là điều bất khả kháng. Tuy nhiên, chúng ta có thể đề phòng những nguyên nhân do dị ứng với thực phẩm, môi trường như:
Không nên để cún cưng ăn những loại thức ăn lạ hoặc ôi thiu. Thông qua thức ăn, các loại vi khuẩn có thể xâm nhập vào cơ thể và gây ra nhiều rối loạn.
Bảo đảm môi trường vui chơi và ngủ của chú cún trong lành, không có nhiều bụi bẩn và các chất kích thích.
Như vậy, có thể thấy viêm bờ mi là căn bệnh khá nguy hiểm và gây ra nhiều khó chịu cho cún cưng của bạn. Tốt hơn hết bạn cần có sự quan sát, theo dõi những triệu chứng bất thường để phát hiện bệnh sớm nhất và đưa cún cưng đến gặp bác sĩ kịp thời. Điều đó sẽ góp phần giảm thiểu rủi ro cho mắt cún. Ngoài ra, chúng ta nên tăng cường đề phòng bệnh viêm bờ mi cũng như chăm sóc mắt cho cún cưng bằng cách bảo đảm nguồn thức ăn cũng như không gian sống đảm bảo vệ sinh, tránh vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể chúng.
